Ο Βλάχικος γάμος και η γιορτή της φασολάδας

Πολλές και ποικίλου ενδιαφέροντος είναι οι Αποκριάτικες Εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στο Δήμο Θηβαίων, τόσο την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς όσο και την Καθαρά Δευτέρα.

Στις εκδηλώσεις ο επισκέπτης δεν είναι απλός θεατής σε ένα ξενόφερτο καρναβάλι, αλλά μπορεί να συμμετέχει ενεργά σε ένα παραδοσιακό έθιμο γλεντιού και ξεφαντώματος με ελληνικό χαρακτήρα! Τα κεράσματα κατά τη διάρκεια των εθίμων είναι δωρεάν, τόσο σε κρασί όσο και σε εδέσματα.

Η κορυφαία αποκριάτικη εκδήλωση είναι φυσικά ο Βλάχικος γάμος, ο οποίος αναβιώνει κάθε χρόνο από την Τσικνοπέμπτη μέχρι την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς και την Καθαρή Δευτέρα. Αποτελεί σατυρική παραλλαγή τέλεσης ποιμενικού γάμου και εμφανίζεται σαν αποκριάτικο έθιμο περί τα μέσα του 19^ου αιώνα στην πόλη της Θήβας.

Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα όχι μόνο να παρακολουθήσει αλλά να συμμετέχει στην αναβίωση του Βλάχικου Γάμου μέσα από τα δρώμενα των εορταστικών ημερών.

Την Τσικνοπέμπτη «πιάνονται» τα προζύμια για τον Βλάχικο Γάμο. Τα «μπουλούκια», οι παρέες δηλαδή των Βλάχων, συγκεντρώνονται το βράδυ στις ταβέρνες της πόλης μαζί με τους παρευρισκομένους και διασκεδάζουν μέχρι πρωίας με νταούλια και πίπιζες..

Την Κυριακή της Τυρινής το μεσημέρι, οι «Καπεταναίοι» με τον Πανούση (υπηρέτη), το Φλάμπουρο και τα τοπικά όργανα, νταούλι και πίπιζα, φέρνουν βόλτα τα βλάχικα κονάκια και συναθροίζουν τα παλικάρια του «μπουλουκιού», τους Βλάχους,  Μακεδόνες και Λιάπηδες. Οι παρέες συγκεντρώνονται στον κεντρικό πεζόδρομο, την οδό Επαμεινώνδα και την πλατεία της Θήβας, με χορούς, τραγούδια και ασταμάτητο γλέντι και ποτό μέχρι αργά τη νύχτα.

Την Καθαρά Δευτέρα το πρωί… σκούζει ο «σκάρος» (εγερτήριο των Βλάχων, εωθινό). Κάθε «μπουλούκι» ανάβει τη φωτιά στην κεντρική πλατεία, στον πεζόδρομο της οδού Επαμεινώνδα, και ψήνεται στη θράκα η «προπύρα», η πίτα της νύφης. Γύρω από την φωτιά τα παλικάρια χορεύουν τον Πυρρίχιο χορό. Γλέντι και ποτό μέχρι τις 12 το μεσημέρι, οπότε και οι παρέες συγκεντρώνονται στο γραφικό ξωκλήσι της «Αγιατριάδας» για φαγητό και για τις στερνές σκοτούρες της γαμήλιας «πομπής» και της τελετής του «γάμου».

Όλοι μαζί οι Βλάχοι στρώνουν κοινό τραπέζι με νηστίσιμα φαγητά, τα οποία μοιράζονται μαζί με τους επίσημους καλεσμένους και όλο τον κόσμο των επισκεπτών και τσουγκρίζουν μαζί τους τα ποτήρια με την εκλεκτή ρετσίνα της Θήβας.

Στις 2 το μεσημέρι ξεκινάει η γαμήλια πομπή, με το ζεύγος ανεβασμένο σε άμαξα, την οποία σέρνουν διαλεχτά άλογα. Τα «μπουλούκια» και οι επισκέπτες ακολουθούν χορεύοντας και όλοι εύχονται στο ζεύγος «βίον ανθόσπαρτων». Η πομπή θα καταλήξει στον πεζόδρομο του Επαμεινώνδα, όπου είναι τοποθετημένες οι καλύβες των συμπεθέρων.

Εκεί θα γίνει το «ξύρισμα» του γαμπρού και ο φημισμένος σκωπτικός διάλογος των δύο συμπεθέρων για το… «ελάττωμα» της νύφης. Κοινολογείται το μεγάλο μυστικό της νύφης και τελικά τα συμπεθεριά ξεδιαλύνουν τις διαφορές τους και συμφωνούν για τον γάμο των παιδιών τους.

Το γλέντι κορυφώνεται και τα νταούλια των Βλάχων που θα χορεύουν  θα ακούγονται μέχρι το πρωί της Τρίτης.

Εκτός από το Βλάχικο γάμο στο Δήμο Θηβαίων πραγματοποιούνται οι παρακάτω εκδηλώσεις:

Στο Καπαρέλλι Θηβών, την Κυριακή της Τυρινής το πρωί, τελούνται τα «Κιθαιρώνεια», με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια, γαϊτανάκι, άφθονο φαγητό και κρασί για τους ντόπιους και τους επισκέπτες.

Στα Βάγια Θηβών, την Κυριακή της Τυρινής,  πραγματοποιούνται «Το φλάμπουρο της Τιμής» με τη συμμετοχή των κατοίκων και «Το Γαϊτανάκι» από τη νεολαία και τους μαθητές των Βαγίων. Ακολουθούν παραδοσιακοί χοροί, τραγούδια και κούλουμα από το Σύλλογο Γυναικών Βαγίων και συλλόγους της ευρύτερης περιοχής.

Στις Πλαταιές Θηβών, την Καθαρά Δευτέρα το πρωί, εορτάζεται η «Γιορτή της Φασολάδας» με ντόπιο κρασί και σαρακοστιανά εδέσματα, παραδοσιακή μουσική με τραγούδια και γαϊτανάκι.

Στην Ελλοπία Θηβών, την Καθαρή Δευτέρα πραγματοποιείται το «Αρβανίτικο Γλέντι» με τη συμμετοχή των κατοίκων αλλά και των απανταχού Αρβανιτών της Ελλοπίας και τις ευρύτερης περιοχής της Δημοτικής Ενότητας Θίσβης., με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια, με σαρακοστιανά εδέσματα, κρασί, πίπιζα και νταούλι!