Ανάπτυξη γιατί ..ΧΑΘΗΚΑΜΕ!

*Γράφει ο Παντελής Kούκος

«Μια μακρά περίοδος λιτότητας περιμένει την Eλλάδα μετά τη σύνοδο της Τέταρτης 26/10/2011, η χρονική διάρκεια της οποίας εξαρτάται από την ανάπτυξη της χώρας και μάλιστα την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα. Aυτή όμως δεν θα είναι μικρότερη από 10 χρόνια. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό τι περίπου συμφωνήθηκε στις 26/10/2011.

Συμφωνήθηκε λοιπόν μείωση του Ελληνικού χρέους κατά 100 δις ευρώ περίπου, στα επίπεδα του 2004 (περίπου στο 120% του ΑΕΠ το 2020). Αυτό έγινε για δύο λόγους.

Πρώτα από όλα για να προστατευθούν οι καταθέσεις σε ευρώ, που αποτελούν τη βάση της ανάπτυξης του καπιταλιστικού συστήματος. Από αυτές αρχίζει αυτό που λέγεται μόχλευση (πολλαπλασιασμός) χρήματος για να γίνει δάνεια, επιχειρήσεις, προϊόντα κλπ. Αυτό διασφαλίστηκε τουλάχιστον έως το 2014.

Δεύτερον, γιατί η Ελλάδα, λόγω της συμμετοχής στο ευρώ θα κατέστρεφε και τους υπολοίπους. Οπότε αποφασίσθηκε να πληρωθεί η ζημιά τώρα και αν η Ελλάδα δεν διορθώσει τα προβλήματα της να απομακρυνθεί από την Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν το θέλουν, γιαυτό επέβαλαν και τη διεθνή εποπτεία της χώρας. Aν δεν διορθωθεί όμως το πρόβλημα, από το 2014 και μετά εκτιμούν ότι οι επιπτώσεις δεν θα είναι μεγάλες για αυτούς.

Για να πληρωθεί λοιπόν το υπόλοιπο χρέος θα πρέπει να μπει η Ελλάδα σε βιώσιμη λειτουργία. Πρέπει να έχει πλεόνασμα στους λογαριασμούς της ως Κράτος.
Πλεόνασμα σε αυτό που λέγεται ισοζύγιο εσόδων- εξόδων.

Δηλαδή τα έσοδα της να καλύπτουν τις δαπάνες  σε μισθούς, συντάξεις, επενδύσεις και λειτουργίες του κράτους, τα δάνεια της και τους τόκους και να αφήνουν πλεόνασμα από 1,4% το 2012 σε περίπου 4% από το 2014 και μετά, όπως θα προβλέπει η νέα συμφωνία. Με αυτό τον τρόπο η χώρα δεν θα χρειάζεται νέα δανεικά για να πληρώσει τα έξοδα της.

Όμως, το θέμα του πλεονάσματος αποτελεί πλέον ευθύνη της Ελληνικής κυβέρνησης. Όσο δεν το επιτυγχάνει, θα υπάρχουν περικοπές, αφού η λήψη δανείου φαντάζει αδύνατη (με την σημερινή εικόνα της χώρας) για τα επόμενα χρόνια.

Για να επιτευχθεί το πλεόνασμα, θα πρέπει να μειωθούν τα έξοδα του κράτους, να αυξηθούν τα έσοδα και να μειωθούν τα δάνεια. Το καλύτερο είναι να γίνουν όλα αυτά μαζί. Το χειρότερο θα είναι να γίνει μόνο το πρώτο.

Τα έξοδα του κράτους μπορούν να μειωθούν χωρίς να πληγούν άλλο οι μισθοί του Δημοσίου. Αρκεί να μαζευτούν οι μεγάλες σπατάλες της κρατικής υπερεξουσίας που ακόμη και σήμερα συνεχίζει την απίθανη- διεφθαρμένη πορεία της και να μειωθεί το κράτος όπου δεν κάνει σωστά και αποτελεσματικά την δουλειά του. Θα πρέπει οι δαπάνες κάθε οργανισμού να κατευθύνονται στην εξυπηρέτηση του σκοπού του και ο πολίτης να κατανοεί ότι κάθε παρέκκλιση σημαίνει επιδρομή στην τσέπη του.

Τα έσοδα μπορούν να αυξηθούν με την ανάπτυξη και μόνο. Θα προβλέπονται ρυθμοί ανάπτυξης από το μείον 3% το 2012, σε θετικό 2 - 3% έως το 2020. Η ανάπτυξη δεν είναι αφηρημένη έννοια. Προέρχεται κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα με την επιβίωση και δημιουργία νέων επιχειρήσεων, την εξωστρέφεια της οικονομίας, την υποστήριξη υγιών επιχειρήσεων και όχι των «πονηρών επιχειρηματιών» και καταλήγει στη δημιουργία ανταγωνιστικών προϊόντων και βιώσιμων θέσεων απασχόλησης.

Η ανάπτυξη θα φέρει αύξηση της απασχόλησης. Απαιτεί όμως, ένα απλό ρυθμιστικό θεσμικό πλαίσιο από την Πολιτεία. Δηλαδή, η Πολιτεία να σέβεται την επιχείρηση και από αύριο να βάλει απλούς και εφαρμόσιμους κανόνες δίκαιης και αναλογικής φορολογίας και να προωθήσει την άμεση και διαφανή αδειοδοτηση λειτουργίας των επιχειρήσεων, τη χωρίς χρονικές καθυστερήσεις απονομή δικαιοσύνης, τη μείωση των επιβαρύνσεων από συντεχνιακές λειτουργίες, όπως τα κλειστά επαγγέλματα, οι μεταφορές κλπ.

Αύξηση της απασχόλησης σημαίνει αυξημένα έσοδα από την φορολογία μισθωτών και φυσικών προσώπων (γιατί δεν φοροδιαφεύγουν οι επιχειρήσεις αλλά τα φυσικά πρόσωπα) και επανεκκίνηση του κύκλου της αγοράς.

Το ΕΣΠΑ και οι Τράπεζες αποτελούν βασικά εργαλεία για τη στήριξη της ανάπτυξης και γι' αυτό θα πρέπει το μεν ΕΣΠΑ να ξεφύγει από τα γρανάζια της γραφειοκρατίας και του παραγοντισμού, οι δε Τράπεζες να προσανατολιστούν στην στήριξη της επιχειρηματικότητας και όχι της κατανάλωσης. Για το ΕΣΠΑ εγκαταστάθηκε η ομάδα Ραιχενμπαχ. Για τις Τράπεζες επιβλήθηκε η πιθανή ενίσχυση των κεφαλαίων τους, λόγω του κουρέματος, που σημαίνει περισσότερο κρατικό έλεγχο ή εύρεση ξένων επενδυτών - μετόχων, οι οποίοι μέσω των Τραπεζών θα βάλουν με ασφαλή και κερδοφόρο τρόπο τα κεφάλαια τους στην Ελλάδα.

Η μείωση του δανεισμού προέρχεται από τη διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων. Υπολογίζονται σε 40 δις έως το 2020. Το ποσό αυτό μειώνει σοβαρά τον δανεισμό, με απώλεια, όμως, εθνικής ιδιοκτησίας. Aυτή η διαδικασία έχει τα θετικά και τα αρνητικά της ανάλογα αν παραχωρήθηκε  ΔΕΚΟ (Δημόσιες Επιχειρήσεις) ή Ακίνητη Περιουσία ή Δικαιώματα επί ορυκτών κλπ.

Εναλλακτικά σε αυτή την προσέγγιση έχουν προταθεί οι λύσεις τύπου ΕΥΡΗΚΑ, όπου το σύνολο των ΔΕΚΟ και της Ακίνητης Περιουσίας, όπως και των Ορυκτών Πόρων, κεφαλαιοποιείται (δηλαδή αγοράζεται από τα κράτη, τις τράπεζες και τα ταμεία της Ευρώπης) σε μια εταιρεία, η αξία της οποίας είναι της τάξης των 120 δις ευρω. Τα χρήματα αυτά δίνονται στο δανεισμό, που έτσι άμεσα μειώνεται στο 70-80% περίπου του ΑΕΠ. Αυτό μειώνει ακόμη περισσότερο τα έξοδα από τόκους και βελτιώνει τον ρυθμό ανάπτυξης. Η χώρα έχει το δικαίωμα επαναγοράς των περιουσιακών στοιχείων, όσο τα έσοδα της βελτιώνονται.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η πρόταση αυτή με πολύ καλύτερη προοπτική, όπως και ολοκληρωμένο σχέδιο λύσης και κυρίως εθνικό έλεγχο,  είχε προταθεί από το ΙΟΒΕ και μια μεγάλη ομάδα επιστημόνων (Στουρνάρας, Πελαγίδης, Έλληνες σύμβουλοι κλπ) από το τέλος του 2008, σε συνδυασμό με μείγμα διεθνών συνεργασιών. Ομως, αυτή η ομάδα επιστημόνων, για την ΝΔ ήταν ΠΑΣΟΚ ή κάπως ανεξάρτητοι και για το ΠΑΣΟΚ ήταν όχι φανατικοί Παπανδρεϊκοί, ή τέλος πάντων εκτός γραμμής ή κόμματος.

Αυτά λοιπόν για να είναι κατανοητό τι συμφωνήθηκε. Προφανώς είναι μια διέξοδος από το τέλμα, όμως δεν είναι για πανηγυρισμούς. Απαιτείται μεγάλη προσπάθεια και κυρίως προσήλωση στον στόχο και κοινή δράση. Η Ελλάδα έχει τρία βασικά μειονεκτήματα:
- Πολιτική εκπροσώπηση από ανθρώπους του πελατειακού κράτους.
- Κυριαρχία ενός αδηφάγου δημοσίου τομέα και ενός κρατικοδίαιτου και διαπλεκόμενου συνδικαλισμού.
- Στάσιμο ή προβληματικό ιδιωτικό τομέα, χωρίς διαμορφωμένη εθνική αστική τάξη. Στο εσωτερικό της χώρας αυτά είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα για την επανεκκίνηση της οικονομίας.

Η Ελλάδα δεν έγινε Αργεντινή (χώρα πολύ πλουσιότερη σε πόρους από την Ελλάδα) γιατί είναι στην ζώνη του ευρώ. Όμως πρέπει (και μπορεί) να μπει σε τροχιά υγιούς ανάπτυξης γιατί αυτό δεν θα είναι αιώνιο. Η οικονομία μας μπορεί να αναπροσανατολιστεί εύκολα, γιατί είναι απλή, με κερδισμένο τον πολίτη κι όχι τις συντεχνίες, αρκεί να λαμβάνονται αποφάσεις και κυρίως να εφαρμόζονται.

Σπατάλες, διαφθορά, γραφειοκρατία, μικροπολιτική, μετριότητα, βόλεμα, τζάμπα μαγκιές, στο δημόσιο και την καθημερινότητα,  ανήκουν στο ίδιο στρατόπεδο. Πρέπει να γίνουν παρελθόν και ας το δείχνουμε με τις επιλογές μας και την καθημερινή στάση μας.

Πρέπει να γίνει επίσης  κατανοητό, ότι ο ενημερωμένος πολίτης έχει πλέον μεγάλη ευθύνη για τις όποιες επιλογές του και συμπεριφορές του. Όχι τίποτα άλλο, αλλά για να μη ζητήσει πάλι ο κάθε Πάγκαλος τα ρέστα».

*Ο Παντελής Κούκος είναι Διπλ. Ηλεκτρολόγος Μηχ/κος, MPhil, MBA,
 Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Συμβουλευτικών Εταιρειών (ΣΕΣΜΑ).